Heerenkoekjes suikervrij (uit: Burgerboer of Landedelman, 1766)
KOEKJES, (Heere) hoe men die maakt, word getoond in de Volm. Grondb. der Keukenkunde, Pag. 34. of op een andere wyze aldus: slaat een half pond gepelde amandelen met wat water fyn: doet daar by een pond suiker, een vierendeel boter, een geraspte notemuscaat en een vierendeelloots cardemon ; roer het met twee eyeren wel door een, en mengd dan met uw hand daar door, een pond tarwe meel, met wat oranje snippers en sucade: maakt dit deeg ver volgens tot ronde balletjes, druk die wat plat en snyd op ieder twee sneedjes, bak ze op een geboterde plaat op papier.
voor 16 – 32 koekjes
ingrediënten
125 g blanke amandelen, geblancheerd
30 ml water
125 g boter, op kamertemperatuur
2 eieren (L)
250 g bloem
½ tl nootmuskaat, gemalen
1½ tl kardemom, gemalen
snuf zout
rasp van 2 biologische sinaasappels, vers of gedroogd
rasp van 2 biologische citroenen, vers of gedroogd
4 cm gemberwortel, geraspt
bereiding
Verwarm de oven voor tot 200 °C. Bekleed een bakplaat met een vel bakpapier.
Maal de amandelen met het water tot een fijne, dikke pap met een stamper en vijzel of als je het jezelf makkelijk wilt maken in een keukenmachine. Roer de boter door de amandelen. Roer de eieren door het amandelmengsel.
Meng in een kom de bloem met de nootmuskaat, kardemom, het zout, de sinaasappelrasp, citroenrasp en gember. Voeg het amandelmengsel toe. Meng en kneed tot een stevig, brokkelig deeg.
Verdeel het deel in 16 tot 32 stukken. Maak balletjes van het deeg. Duw de balletjes plat en maak 2 parallelle sneetjes in de bovenkant (denk aan rails). Je kunt dit met de botte kant van een mes doen of met bv een smalle vleesvork. Leg de koekjes op de bakplaat.
Bak de koekjes ongeveer 15 minuten tot ze goudbruin en gaar zijn. Laat de koekjes afkoelen op een taartrooster. Ze zijn nu van buiten goudbruin en knapperig en van binnen nog een beetje zacht.
Meer over dit recept
In het leerboek van mijn opa, Theorie en practijk voor den banketbakker uit 1941, worden de heerenkoekjes heerenbanket genoemd. Ze zijn gemaakt van amandeldeeg, worden belegd met sucade en worden na het bakken bestreken met een laagje abrikozenjam. Ze zijn te herkennen aan de twee sneetjes in de bovenkant.
Ik heb in dit recept de sucade uit het origineel vervangen door citroenrasp en verse gember.
Meer historische recepten
Heb je de smaak te pakken en zou je meer historische bakrecepten willen bereiden? Of zou je de heerenkoekjes met suiker en tarwe willen maken? Dat kan! Er zijn verschillende mogelijkheden.
Volg bijvoorbeeld de online cursus De keuken van de 18e eeuw en dan vooral het onderdeel Op theevisite van het historisch kookatelier Eet!verleden. Hier vind je niet alleen meer recepten maar ook meer uitleg over de heerenkoekjes.
Of koop mijn nieuwste boek, Het Nederlandse koekjesboek waarin 38 recepten staan voor koekjes naar recepten uit oude Nederlandse kookboeken. Het Nederlandse koekjesboek is verkrijgbaar bij iedere (online) boekhandel, zoals bij boekhandel Van Noord in Amsterdam-Noord.
En tot slot staan elders op deze website recepten voor koekjes, bijvoorbeeld voor suykerwaeffelen, evenveeltjes en Haarlemmer halletjes. Ook heb ik meer recepten voor suiker- en tarwevrije historische koekjes geplaatst, onder andere voor koekjens bij de thee en evenveeltjes.